Si Dr. Ma. Lourdes Carandang, isang klinikal
na sikolohista, ay ibinahagi kung paano sila nagkasundo ng kaniyang anak ‘pag
dating sa ganitong sistema. Wala siyang access sa password ng kanyang anak,
madalas binubuksan nito ang kanyang Facebook, at pinag-uuspan nila ang laman o
mga nakikita rito. “Nagiging parang ekstensyon ito ng relasyon ng magulang at
anak.”
Sa
kanyang sanaysay na pinamagatang “Parenting is Nation Building,” inilahad ni
Dr. Carandang na ang disiplina at pagpapahalaga sa sarili ay nagsisimula sa
pamilya, at ang kakulangan nito ay pinagmumulan ng isa sa mga problema ng ating
bansa. Kung susuriin an gang gampanin ng magulang sa “nation building,” nalaman
nni Jurist Gamban ng Globe Telecom na ang paggamit ng Internet ng kabataan sa
kasalukuyan ay hindi naiiba sa paglakatsang nakasanayan ng kanilang mga
magulang. Kinukulong ng mga bata ang kani-kanilang sarili sa isang kwarto,
binubuksan ang kompyuter habang nakabukas ang telebisyon. Ito’y dapat
kakitaan ng pagkatakot sa mundong tila
nagbabago nang lubusan. Ang pinakamalaking tagumpay ng mga “social networks” na
ito ay ang paglathala ng mga ideya ng kabataan at kaakibat na patanaw sa kanila
ng ibang nakakakita ng mga ito, ayon sa obserbasyon ni Gamban.
“Marami namang paraan para ma-kontrol ang nilalaman
ng Internet. Ang Globe na nagsimula ng “Fair Use Policy” sa mga brand na
nagpapahintulot sa paggamit ng mga sites na naglalaman ng tungkol sa
pakikipagtalik, pagaaway, pagkalulong sa alak at mgaing ang mga mapahamak na
cartoons.”
Marami namang paraan para
ma-kontrol ang nilalaman ng Internet. Ang Globe na nagsimula ng “Fair Use
Policy” sa mga brand na nagpap
May mga
nag-Google at nahanap ang Norton na may serbisyong “Parent Control Management.”
Kaya nitong hanapin at sabihin kung ang isang site ay maaaring makapahamak sa
mga gumagamit at posibleng magpahintulot agad sa pagbubukas na mga ito.
Minamanipula na rin nito ang oras ng pggamit ng mga bata sa kompyuter.
Nagbibigay ito ng mga alerto kapag ang mga bata’y sinusubukang pasukin ang mga
ganitong site. Malalaman na rin ng mga magulang kung anu-ano ang ginagawa ng
kanilang anak sa Internet a
Hinihiling ni Dr. Carandang sa mga
magulang na maging strikto sa pag-uugali ng kanilang mga anak, sensetibo sa
kung ano ang pinapanood o tinatangkilik sa telebsiyon o ano pang midya lalo na
sa Internet. Habang ginagaya ang mga napapanood sa mga teleserye sa telebisyon,
isang bata ay nagwikang, “Sampid ka lang ditto. Walang hiya ka.”
Maaaring hindi niya naiinitindihan
ang ma salitang kaniyang binitawan subalit alam niya ang kaakibat na emosyon at
nalalaman na ito’y isang insulto. Sa panood naman ng mga palabas ukol sa
superheroes, alam ng bata kung ano ang tama o mali, na ang mga bida ay
kinakailangang matalo ang mga kontrabida. Ngunit, halimbawa sa Power Rangers,
sinabi ni Carandang na “hindi pa tatanungin ng bata kung ang pagpatay sa mga
kontrabida ay ang tanging paraan para magtagumpay, o kung ang pagkakagulo ay
ang tanging paraan para maiwaksi ang masasamang bagay.” Marami pang mga
halimbawa sa kanyang libro ukol sa pagpapahalaga sa sarili.
Hindi maitatangging ang mga
magulang, kumpara sa guro ng anak, ay ang mas makapagbabantay sa kani-kanilang
mga anak. May mga pahamak kung magkakaroon ng kawalan ng pagbabantay ng dalawa,
maaaring ang katulong o “yaya” o telebisyon ang magdikta sa pag-uugali ng bata.
Ang
pamilyang Pilipino, gaano man kalaki, ay may pagpapahalaga sa disiplina ng
bawat miyembro ng pamilya, lalong-lalo na sa mga anak. Ang internet ay isa
lamang sa mga may pinakamalakas na impluwensya sa mga kabataan kaya naman
kinakailangan ang pagdidisiplina sa sarili at sa iba kamag-anak na tila
kinakain na ng mundong Bagong Midya.